Πλάκα Λιτοχώρου
Το Λιτόχωρο είναι ημιορεινή κωμόπολη (υψόμ. 300μ., 6.697 κάτ.) του νομού Πιερίας. Βρίσκεται το νότιο τμήμα του νομού, στις ανατολικές απολήξεις του Ολύμπου, 23 χλμ. της Κατερίνης και απέχει 92χλμ. από τη Θεσσαλονίκη. Η πρώτη έγγραφη μνεία για το Λιτόχωρο γίνεται στο α΄ ήμισυ του 16ου αιώνα, όταν ο Άγιος Διονύσιος συνοδοιπόρος του Οσίου Νικάνορα της Μονής Ζάβορδαςεπισκέφθηκε την περιοχή και ίδρυσε το ομώνυμο μοναστήρι.[1] Το Λιτόχωρο είναι δημοφιλής πόλη για εκείνους που επιθυμούν να ξεκινήσουν αναρρίχηση στον Όλυμπο, καθώς από εκεί ξεκινούν όλες οι προσπάθειες για την κατάκτηση της κορυφής του μυθικού βουνού. Έχει πληθυσμό περίπου 7.000 κατοίκους. Στα βορειοδυτικά του Λιτοχώρου βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω.
Ονομασία
Υπάρχουν πέντε εκδοχές για τρεις ορθογραφίες της λέξης Λιτόχωρο (ή Λητότωρο ή Λυτόχωρο), με την επικρατούσα να δίνει και τη σημερινή ονομασία με γιώτα. Η μυθική Λητώ θεωρείται υπαίτια για την ορθογραφία με η, ενώ η γραφή με υ προκύπτει από το «λυτός» (δηλ. ελεύθερος) τόπος. Το τελευταίο οφείλεται πιθανόν στο μετριότερο καθεστώςτουρκοκρατίας (σε σύγκριση με άλλες περιοχές) του κεφαλοχωριού της Πιερίας ή γενικά στο «ελευθερίζον» φρόνημα των ντόπιων. Επιπρόσθετα, η λέξη ίσως προέρχεται από τη βυζαντινή λέξηλιτή (+χώρος), δηλαδή την προσευχή. Ακόμη, μπορεί να είναι παράφραση της λέξης Λιθόχωρο, δηλαδή του πέτρινου τόπου, γνώμη που βρίσκει τους περισσότερους υποστηρικτές. Υπάρχει, τέλος, η άποψη πως Λιτόχωρο σημαίνει απλώς λιτός χώρος.
Πρόσβαση και μετακινήσεις
Το Λιτόχωρο είναι προσβάσιμο μέσω του αυτοκινητόδρομου Ε75 (Εθνική Οδός Αθηνών-Θεσσαλονίκης) από την περιοχή της Πλάκας Λιτοχώρου και μέσω της επαρχιακής οδού που συνδέει το Λιτόχωρο με την πόλη της Κατερίνης. Υπάρχει σταθμός ΚΤΕΛ που εξυπηρετεί το επιβατικό κοινό για Κατερίνη και Θεσσαλονίκη μέσω Κατερίνης. Ο Σιδηροδρομικός σταθμός Λιτοχώρου αποτελεί σταθμό μετεπιβίβασης από Αθήνα για Θεσσαλονίκη (και το αντίστροφο). Από τις 10 Σεπτεμβρίου 2007 τέθηκε σε λειτουργία και γραμμή του προαστιακού σιδηροδρόμου από τη Θεσσαλονίκη προς το Λιτόχωρο και αντίστροφα[2].
Δημοτικές εκδηλώσεις
Ο Δήμος Δίου – Ολύμπου πρωτοστατεί στην οργάνωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων. Το Φεβρουάριο με Μάρτιο εντυπωσιακό και φαντασμαγορικό είναι το καρναβάλι με παρέλαση αρμάτων και με κορύφωση των εκδηλώσεων όταν καίνε τους κέδρους στις γειτονιές των σπιτιών, που ονομάζουν μπαΐρια. Προσφέρονται σαρδέλες και κρασί. Την Καθαρά Δευτέρα στο Ξηροκάμπι γίνεται διαγωνισμός για το πέταγμα χαρταετού και ρέει άφθονο το τσίπουρο, που συνοδεύει το χορό και τα νηστίσιμα φαγητά. Το Μάιο γίνεται η διήμερη πολιτιστική συνάντηση. Το Ιούλιο γίνονται τα Θερινά του Δήμου, που διοργανώνει ο Δήμος Λιτοχώρου με τη χορωδία του και τα χορευτικά συγκροτήματα και διαρκούν δέκα ημέρες. Στις εκδηλώσεις λαμβάνουν μέρος και χορωδίες από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό. Επίσης, ανεβαίνουν θεατρικές παραστάσεις. Τον Αύγουστο πραγματοποιούνται τα Ολύμπια, αγώνες στίβου και ανωμάλου δρόμου στο Δημοτικό Στάδιο του Λιτοχώρου. Επιπλέον, πραγματοποιείται ετησίως τους καλοκαιρινούς μήνες ο αγώνας δρόμου «OLUMPUS MARATHON». Οι εθελοντές, με τη συμμετοχή και γνωστών αθλητών – μαραθωνοδρόμων, ξεκινούν από το Δίον, ανεβαίνουν στο βουνό μέσω μονοπατιού μέχρι περίπου τα 2.700 μ. (Οροπέδιο των Μουσών) και ακολουθούν, στην κατάβαση, το μονοπάτι που διασχίζει την κοιλάδα του ποταμού Ενιπέα και τερματίζουν στο πάρκο του Λιτοχώρου.